Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, với tốc độ phát triển chóng mặt của công nghệ số, đã đưa mạng xã hội trở thành một hiện tượng toàn cầu, không chỉ thay đổi căn bản cách con người tương tác và sống mà còn định hình sâu sắc lối sống hiện đại. Tuy nhiên nền tảng này như một con dao hai lưỡi sắc bén, vừa là công cụ kết nối mọi người, thúc đẩy sự gắn kết cộng đồng, vừa là vũ khí lợi hại để gieo rắc thù hận, chia rẽ xã hội. Đặc biệt, mạng xã hội cũng là một phương tiện tiếp tay cho các thế lực thù địch, phản động thực hiện âm mưu chia rẽ, chống phá đất nước, đe dọa trực tiếp đến sự ổn định và phát triển của đất nước. Do đó, việc “Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng” là hết sức cần thiết.
Vậy mạng xã hội là gì? Mạng xã hội đã tác động như thế nào đến sự phát triển và ổn định của một quốc gia?
Mạng xã hội là một nền tảng trực tuyến cho phép con người kết nối, giao tiếp, và chia sẻ thông tin với nhau. Đây là môi trường mở, nơi người dùng có thể tương tác, trao đổi ý kiến, lan tỏa kiến thức và tiếp cận thông tin một cách nhanh chóng, dễ dàng. Không chỉ dừng lại ở việc liên lạc cá nhân, mạng xã hội còn đóng vai trò quan trọng trong nhiều lĩnh vực như giáo dục, kinh tế, văn hóa và chính trị của các nước trên Thế giới. Tại Việt Nam, sự xuất hiện của các nền tảng mạng xã hội như Facebook, Zalo, YouTube… đã tạo ra những cơ hội mới nhằm góp phần thay đổi diện mạo của đất nước. thúc đẩy sự phát triển kinh tế xã hội
Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích tích cực, mạng xã hội cũng tạo ra nhiều cơ hội cho các thế lực thù địch, phản động tăng cường chống phá cách mạng Nước ta bằng nhiều thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt, với mục đích bôi nhọ, hạ thấp vai trò lãnh đạo của Đảng, đòi đa nguyên chính trị, đa đảng đối lập, bóp méo sự thật lịch sử, vu cáo Việt Nam “đàn áp dân chủ, tôn giáo, vi phạm nhân quyền”, kích động tư tưởng ly khai, hận thù dân tộc, mong muốn thúc đẩy quá trình “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ ta… Chúng triệt để lợi dụng hàng ngàn website, blog, hàng trăm tạp chí, báo, nhà xuất bản và đài phát thanh có chương trình tiếng Việt để đẩy mạnh các chiến dịch thông tin xuyên tạc, phá hoại về tư tưởng; kích động, chia rẽ nội bộ, hình thành các tổ chức chính trị đối lập, hòng gây mất ổn định an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội ở nước ta.
Theo thống kê đến đầu năm 2024, cả nước Việt Nam có 99,19 triệu người thì có tới có 78,44 triệu người sử dụng internet, khi tỉ lệ tiếp cận internet đạt 79,1% dùng internet. Cùng thời điểm đó, có 72,70 triệu người sử dụng mạng xã hội vào tháng 1 năm 2024, tương đương với 73,3% tổng dân số và tổng cộng có 168,5 triệu kết nối di động tại Việt Nam đầu năm 2024, con số này tương đương với 169,8% tổng dân số.
Điều đáng chú ý là 94% người dùng internet hàng ngày là sinh viên, trí thức trẻ và thanh niên. Với phạm vi và đối tượng sử dụng mạng rộng rãi, không gian mạng đã trở thành công cụ quan trọng cho các thế lực thù địch và phản động. Họ đặc biệt nhắm đến những đối tượng như trí thức, văn nghệ sĩ, cán bộ, đảng viên – đặc biệt là những người hưu trí hoặc có biểu hiện bất mãn, suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức và lối sống. Những cá nhân này có nguy cơ cao bị tác động, dẫn đến hiện tượng “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Ngoài ra, các thế lực thù địch cũng chú trọng đến việc tuyên truyền đối với thế hệ trẻ, học sinh, sinh viên, và người lao động nhằm gây rối loạn tư tưởng và phá hoại sự ổn định xã hội.
Vì thế, không gian mạng đã trở thành một xã hội hiện hữu, cuộc đấu tranh tư tưởng, lý luận, đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng trở thành chiến trường mới, hết sức gay go, phức tạp, là mặt trận nóng bỏng hàng đầu tác động trực tiếp đến sự tồn vong của chế độ, sự ổn định, phát triển của đất nước và của từng địa phương. Với tình hình đó đã và đang đặt ra nhiều khó khăn, thách thức cho công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; công tác đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng. Làm sao để giữ vững trận địa không gian mạng, khai thác, phục vụ tối ưu cho mục đích phát triển kinh tế – xã hội và hội nhập quốc tế mà vẫn bảo đảm ổn định chính trị – xã hội, bảo vệ Đảng, Nhà nước, bảo vệ chủ quyền, lợi ích quốc gia – dân tộc? Đó chính là nhiệm vụ cấp bách, thường xuyên và là trách nhiệm của mỗi tổ chức, cá nhân.
Vậy vì sao cần phải bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái thù địch trên không gian mạng?
Vì không gian mạng là vùng “lãnh thổ đặc biệt” đang bị các thế lực thù địch lợi dụng triệt để nhằm chống phá Đảng và Nhà nước ta. Bên cạnh đó, mọi người nhận thức và hành động về nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trên không gian mạng trong tình hình mới còn hạn chế. Một số cơ quan, đơn vị, địa phương chưa huy động, khai thác được sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị để chủ động ngăn chặn, làm thất bại mọi âm mưu, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, phản động trên không gian mạng. Vẫn còn không ít cán bộ, đảng viên thờ ơ, đứng ngoài cuộc, có biểu hiện “né tránh” mạng xã hội; chưa thể hiện tinh thần trách nhiệm, chính kiến khi tham gia mạng xã hội; thiếu ý thức, hành động phản bác những luận điệu xuyên tạc, đi ngược đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; những thông tin gây chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc, làm mất ổn định an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội. Thậm chí, có một bộ phận cán bộ còn có biểu hiện lệch lạc về quan điểm trên internet, mạng xã hội, tạo cơ hội cho các thế lực thù địch lợi dụng, kích động.
Từ đó, mỗi cá nhân, đặc biệt là sinh viên cần có giải pháp nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng.
Thứ nhất, mỗi cá nhân cần chủ động tìm hiểu và nắm vững Luật An ninh mạng có hiệu lực từ ngày 1/1/2019. Đồng thời, mỗi người cần có trách nhiệm nâng cao kiến thức bản thân thông qua việc nghiên cứu các tài liệu chính của Đảng và Nhà nước, tìm hiểu về lịch sử và văn hóa dân tộc. Tham gia các hoạt động xã hội như các câu lạc bộ, hội nhóm với định hướng tích cực, cũng như tổ chức các hoạt động tuyên truyền, giáo dục về bảo vệ nền tảng tư tưởng là rất quan trọng. Đây là những giải pháp thiết thực để giúp nhận diện và phản bác các quan điểm sai trái, thù địch một cách hiệu quả, thực chất và có chiều sâu, góp phần bảo vệ an ninh tư tưởng, ổn định xã hội.
Thứ hai, mỗi cá nhân cần rèn luyện kỹ năng phân tích và đánh giá thông tin, học cách xác định nguồn tin chính xác để sàng lọc các thông tin phản động. Bên cạnh đó, cần tăng cường khả năng phản hồi và trở thành công dân sử dụng mạng xã hội có trách nhiệm. Điều này bao gồm việc lan tỏa các giá trị tích cực và kiên quyết đấu tranh với thông tin sai trái, thù địch bằng cách phản ứng một cách khéo léo, có lập luận chặt chẽ và đầy đủ cơ sở, từ đó góp phần bảo vệ an ninh thông tin và giữ gìn sự ổn định xã hội
Thứ ba, sinh viên là đảng viên cần phát huy vai trò tiên phong, gương mẫu trong việc đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, đồng thời ngăn chặn và đẩy lùi những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, cũng như những hiện tượng “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Sinh viên đảng viên không chỉ là những người học tập, nghiên cứu mà còn là lực lượng nòng cốt trong việc giữ gìn và bảo vệ các giá trị tư tưởng của Đảng, góp phần xây dựng một xã hội lành mạnh, ổn định và phát triển.
Có thể nhận thấy, việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng và đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch hiện nay là một nhiệm vụ lâu dài, khó khăn và quyết liệt, đòi hỏi sự tập trung và đồng lòng của toàn bộ hệ thống chính trị, dưới sự lãnh đạo thống nhất của Đảng. Đây không chỉ là trách nhiệm chính trị mà còn là sứ mệnh mang tính sống còn đối với sự ổn định và phát triển của đất nước. Trong bối cảnh đó, sinh viên, với tư cách là thế hệ trẻ, năng động và có khả năng tiếp cận thông tin nhanh chóng và rộng rãi, đóng vai trò then chốt trong việc chủ động, linh hoạt, sáng tạo tham mưu và triển khai các giải pháp hiệu quả trong đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. Các em cần phát huy tối đa khả năng tư duy, sáng tạo và sức mạnh đoàn kết để làm thất bại mọi âm mưu của các thế lực thù địch trên không gian mạng. Liên chi đoàn, với vai trò quan trọng trong công tác định hướng tư tưởng, cũng cần nâng cao chất lượng hoạt động, thúc đẩy tinh thần đấu tranh mạnh mẽ trong sinh viên, từ đó góp phần bảo vệ sự ổn định chính trị, an ninh xã hội tại từng địa phương, xây dựng một môi trường học tập, nghiên cứu lành mạnh và tích cực trong tình hình mới.
